Pierwsze dobre sygnały od dłuższego czasu
Na wykresie zaprezentowano dane wyrównane sezonowo (bez zmian sezonowych). Wartości oznaczają zmianę w pkt. proc. w stosunku do poprzedniego miesiąca: ⤤ wzrost, ↔ brak zmian, ⤥ spadek (stopa bezrobocia podawana jest z miesięcznym opóźnieniem).
Wartości wskaźnika:
Marzec 2024: 257,8 pkt.
Luty 2024: 247,8 pkt.
Marzec 2023: 321,8 pkt.
Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych, wskazujący na zmiany liczby publikowanych w Internecie ogłoszeń o zatrudnieniu, w marcu wzrósł. Po pozytywnych, ale drobnych zmianach obserwowanych do tej pory w bieżącym roku, marcowy wzrost jest wyraźny i największy od maja 2022 r. Mimo to wakatów z perspektywy historycznej nadal jest stosunkowo mało. Liczba obecnie ogłaszanych miejsc pracy jest najniższa od prawie trzech lat. Za główną przyczynę niskiej ich liczby uważamy osłabioną w porównaniu do ubiegłych lat koniunkturę gospodarczą. Najlepsze tendencje występują w zawodach związanych z bezpieczeństwem i higieną pracy, turystyką oraz pracą fizyczną.
Stopa bezrobocia rejestrowanego, po wyłączeniu bezrobotnych, biorących udział wyłącznie w pracach o charakterze sezonowym, w lutym pozostała na poziomie sprzed miesiąca równym 5,1%. W stosunku do wartości obserwowanej w analogicznym okresie ub. r. bezrobotnych było o 0,1 punktu proc. mniej.
W przekroju regionalnym w marcu, po wyłączeniu pracy o charakterze sezonowym, wzrost liczby internetowych ofert zatrudnienia wystąpił we wszystkich, z wyjątkiem jednego, województwach. Relatywnie największe wzrosty w skali miesiąca notujemy w woj. mazowieckim, śląskim oraz lubelskim. Mniej niż przed miesiącem wakatów ukazało się jedynie w woj. podkarpackim. Choć ogólnie ogłoszeń o pracy było więcej niż przed miesiącem, wyraźnie szybciej przybywało ich w woj. o niższej stopie bezrobocia.
Spośród szerokich grup wakatów relatywnie największe wzrosty wystąpiły w zawodach związanych z wykonywaniem pracy fizycznej, w których obserwujemy szczególnie wyraźne odbicie, oraz w usługach. Po raz pierwszy od początku obecnej dekoniunktury wyhamowanie tendencji spadkowych notujemy we wszystkich szerokich grupach wakatów jednocześnie. Najwięcej do odrobienia mają zawody wymagające wykształcenia w naukach ścisłych lub inżynieryjnych oraz społecznych lub prawnych.
W zawodach wymagających wykształcenia w naukach społecznych lub prawnych w marcu w większości obserwowanych kategorii ofert pracy notujemy wzrost liczby ogłoszeń zatrudnienia. Relatywnie najwięcej nowych ofert ogłoszono dla pracowników branży nieruchomości, finansów oraz działów zaopatrzenia w przedsiębiorstwach. Mniej wakatów niż przed miesiącem ukazało się dla ekonomistów, pracowników zajmujących się zarządzaniem zasobami ludzkimi oraz pracowników centrum obsługi telefonicznej. W ostatnim roku najwięcej ogłoszeń ubyło dla ekonomistów i ta negatywna tendencja nadal nie uległa zmianie.
Wśród grupy ofert pracy skierowanych do absolwentów nauk ścisłych lub inżynieryjnych w marcu mniej wakatów niż przed miesiącem ukazało się jedynie dla pracowników jednostek naukowo-badawczych (R&D). Dodatkowo w tej kategorii dotychczasowe spadki były jednymi z największych, wraz z programowaniem. Jednak w tej ostatnie kategorii w 2024 r. liczba ofert pracy jak na razie wzrasta. W pozostałych kategoriach ogłoszeń o pracy wystąpiły wzrosty, przy czym relatywnie największe były w zawodach związanych z handlem internetowym, programowaniem oraz bezpieczeństwem i higieną pracy (BHP). BHP pozostaje kategorią ofert pracy w grupie nauk ścisłych dla której ogłoszeń zatrudnienia na tle lat ubiegłych ukazuje się stosunkowo dużo. Liczba ogłaszanych wakatów w BHP oscyluje wokół poziomu niewiele mniejszego niż podczas historycznego maksimum w końcu 2021 r. Rośnie również liczba ogłaszanych ofert pracy dla pracowników branży budowlanej.
W zawodach usługowych w marcu spadek liczby ogłoszeń zatrudnienia wystąpił jedynie w branży medialnej. W pozostałych kategoriach wakatów było więcej niż przed miesiącem. Relatywnie największe wzrosty w skali miesiąca notujemy w branży edukacyjnej oraz turystycznej. Po mocnej redukcji liczby ogłoszeń o pracy obserwowanej podczas drugiej połowy ub. r. liczba ofert pracy dla przedstawicieli branży edukacyjnej wzrasta od trzech miesięcy, choć wakatów wciąż jest mniej niż przed rokiem. Z kolei w turystyce po trzech miesiącach wzrostów pracodawcy niemalże nadrobili uprzednie spadki. Tym samym liczba ogłaszanych w turystyce wakatów wróciła na poziom zbliżony do maksimum historycznego z czerwca ub. r. Branża turystyczna pozostaje jedną z niewielu, w których aktywność pracodawców nie została wyraźnie spowolniona osłabioną koniunkturą. W szeroko pojętej logistyce tegoroczne wzrosty są natomiast póki co bardzo niewielkie.
Zegar rynku ofert pracy
Wykres został podzielony na 4 części obrazujące stan rynku ofert pracy, zinterpretowany na wykresie.
Na osi poziomej odznaczono zmiany stopy bezrobocia w skali roku a na osi pionowej – Barometru Ofert Pracy.
Strzałka na krzywej oznacza aktualną sytuację, a jej zwrot – przewidywany kierunek przyszłych zmian.
Autorzy: Robert Pater i Herman Cherniaiev
Barometr Ofert Pracy powstaje na podstawie ogłaszanych w Internecie ofert pracy przy współpracy Katedry Ekonomii i Finansów Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie oraz Biura Inwestycji i Cykli Ekonomicznych. Dane na temat ofert zbierane są każdego miesiąca. Następnie pozbawiane są czynnika sezonowego, co zapewnia ich porównywalność pomiędzy poszczególnymi porami roku, jak i wyłącza wpływ zmian ogłoszeń sezonowych, a więc części ofert dotyczących pracy tymczasowej. Barometr podawany jest w formie indeksu w pkt. proc. Wskazuje na zmiany zapotrzebowania na nowych pracowników. W zestawieniu ze zmianami bezrobocia mówi o tym, w jakiej fazie znajduje się rynek ofert pracy. Zazwyczaj posiada właściwości wyprzedzające w stosunku do zmian zatrudnienia i bezrobocia. Jednak równie ciekawą interpretację ma nietypowe zachowanie w stosunku do innych wskaźników rynku pracy. Może wtedy wskazywać na zmiany strukturalne, zachodzące na rynku pracy. Przykładem takich zmian były lata 2002 i 2009, kiedy Barometr wzrastał wraz ze wzrostem bezrobocia, wskazując na rosnące niedopasowanie kwalifikacji poszukujących zatrudnienia do potrzeb pracodawców, które przyczyniło się do utrzymywania się stopy bezrobocia na wysokim poziomie. Przeciwne tendencje – spadek Barometru wraz ze spadkiem stopy bezrobocia obserwowaliśmy w 2022 r., co było zwiastunem nadchodzącej dekoniunktury
